A UE e o difícil problema do equilibrio

Por Guillaume Borrione

A próxima semana, a Unión Europea debaterá, nunha reunión dos Ministros de Asuntos Exteriores, un documento interno que actualiza os plans da Unión para impulsar a firma dun acordo israelo-palestino en 2009. Este documento preve, entre outras cousas, que Xerusalén sexa a "futura capital de dous Estados" e pide aumentar as presións sobre o estado hebreo para abrir de novo as institucións palestinas en Xerusalén, en particular, a Casa do Leste (Orient House), que servía antes de Cuartel xeral á Autoridade Palestina. Este documento foi redactado polo Ministerio francés de Asuntos Exteriores, posto que Francia ocupa actualmente a Presidencia da UE. Israel está preocupada por este texto e fai todo o posible para que varios elementos sexan modificados antes da reunión dos Ministros da próxima semana. Estas propostas van probablemente a causar un conflito co futuro Goberno israelí, dirixido ou por Tzipi Livni ou por Biniamin Netanyahu, tras a súa elección en febreiro de 2009. A UE debe, segundo o documento, fomentar a nova administración americana, a de Barack Obama, a comprometerse activamente nos debates israelo-palestinos. En canto á comunidade internacional, o texto exhorta a seguir moi de cerca a aplicación da primeira etapa da "Folla de ruta para a paz", que require que Israel "conxele as construcións das colonias", retire "os postos de control de estradas de Cisxordania", e que a Autoridade Palestina "combata o terror". Segundo este documento, os problemas no centro do conflito son "as fronteiras, a seguridade, Xerusalén, e os refuxiados". Respecto diso, propón varios grandes eixos. "Un punto crave para a construción do Estado palestino é a Resolución do estatuto de Xerusalén como futura capital de dous Estados", precisa. Así pois, "a UE traballará activamente na reapertura das institucións palestinas, o que inclúe a Casa do Leste" (Orient House). A Casa do Leste, que servía antes como Ministerio de Asuntos Exteriores da Autoridade Palestina, foi pechada en agosto de 2001 despois do atentado no restaurante Sbarro en Xerusalén. Desde entón, os sucesivos Gobernos de Israel negáronse a abrilo de novo, a partir do principio que se trata do símbolo das pretensións palestinas de soberanía sobre Xerusalén-Este. Polo que se refire á seguridade, o documento expresa a vontade da UE de desempeñar un rol máis importante nos acordos israelo-palestinos sobre a seguridade. A UE desexa enviar policías, soldados e civís para axudar a implicar ás forzas de seguridade palestinas ou para supervisar a posta a punto dun acordo dotado cun estatuto final sobre este punto. Unha solución "equitativa, xusta, realista, e de común acordo entre as partes", sobre o problema dos "refuxiados palestinos". O documento indica que a UE quere axudar a establecer e impulsar un mecanismo internacional destinado a compensar e rehabilitar aos "refuxiados palestinos". O documento rende homenaxe á Autoridade Palestina "por mellorar en gran parte a seguridade en Cisxordania". A UE conclúe que Israel debería "transferir o control dunha ampla parte deste territorio", -Cisxordania-, á seguridade palestina. "Durante o próximo período, a presenza da seguridade palestina debe estenderse máis aló das cidades", suxire respecto diso. Así pois, este texto expresa as expectativas da UE, que espera "o cesamento completo de todas as actividades de colonización, o que inclúe o aumento de poboación, en Xerusalén-Este en particular. A UE seguirá enviando mensaxes claras a Israel e examinando medios prácticos para exercer máis influencia sobre estes problemas". Unha iniciativa europea revelada no mesmo momento no que a axencia gobernamental siria "Sa" informaba de que Claude Guéant, Secretario Xeral do Elíseo, e Jean-David Levitte, o principal conselleiro diplomático do Presidente Sarkozy, viaxaran a Damasco o pasado domingo 30 de novembro como representantes da UE no marco da Presidencia francesa. Nesta reunión, debaterían a "cooperación francosiria" e a "situación en Oriente Medio" con Bashar el-Assad. O Presidente sirio encomiou "os esforzos feitos por Francia polos países da rexión", esforzos destinados, en particular, "a atopar solucións aos distintos problemas". Tamén presionou a París e á UE para "facer o posible por suprimir o bloqueo imposto ao pobo palestino en Gaza que empeora a situación humanitaria" no territorio controlado polos terroristas islámicos do Hamás desde o verán 2007. Hai que recordar que, o bloqueo reforzouse de novo este luns 1 de decembro logo dos numerosos lanzamentos de mísiles desde a Franxa de Gaza durante o fin de semana, e isto, a pesar do cesamento do fogo concluído o pasado mes de xuño.