Eleccións Europeas - Toma a palabra

O rapto de Europa. Por Xosé Ramón Pena

O rapto de Europa

Por Xosé Ramón Pena

Faro de Vigo - 10.05.2014

Segundo informan os diferentes medios -nin que dicir ten, este venerable rotativo sempre na vangarda-, tal semella que, a non ser que a campaña electoral deveña co abriante poder de obrar inusitados milagres, os próximos comicios europeos ben poden coñecer todo un récord de abstencionismo por parte daqueles que estamos chamados ás urnas; así para alén do Miño/Minho ou dos Pirineos como igualmente neste estado, país de países ou como queiran Vdes. denominar a estas alturas a España, arquipiélagos e prazas de soberanía adxacentes. Penso que moitos de Vdes., talmente como un servidor -a "peitearmos canas"-, formamos parte dunha xeración decididamente europeísta; acaso, a máis europeísta da historia. Coido tamén que non ten nada de extraño que tal fose -sexa- desa maneira. Vidos ao mundo nos estertores dunha interminable posguerra, tivemos tempo dabondo aínda de saber das miserias físicas e morais do tempo terrible no que lles tocou a -mala- sorte de habitar aos nosos país. Así mesmo, chegamos a padecer aínda as secuelas, "danos colateriais" daquel infortunio en carne propia: personalmente, teño relatado, e volvo facelo agora mesmo, que a xuvenil aversión, a miña profunda repugnancia diante das ditaduras ten que ver, en verdade, coa herdanza familiar, coa formación cultural e con esoutra sentimental; pero asemade co feito de non poder acudir no seu día -impedíronmo as autoridades militares do momento, en forma de negación do corresponde permiso sen o cal resultou imposible obter o pasaporte- a un concerto dos Rolling Stones en París. Desde logo, estou completamente certo de que o meu caso dista ben de resultar único e/ou inusual. Así pois, chegamos á idade adulta, adentrámonos nela considerando Europa como o territorio cobizado polo que pagaran -e pagaban- a pena todos os sacrificios. Europa vestía, calzaba, desprendía..., cheiraba e sabía a liberdade. Como non namorarnos dela? Creo que tanta foi a paixón posta no empeño que, malia calquera reticencia, nin sequera a chegada do euro foi capaz de alicerzar suspicacias e desplantes. Ao cabo, entendíase como un paso necesario na gran construción da casa común que todos levásemos a mesma clase de billetes na carteira; dixéronnos: "se queremos unha Europa social común, cómprelle antes aceptarmos unha Europa economicamente unida. O euro, a moeda única constitúe un paso imprescindible para acadarmos tal: meus, trátase dun prezo que temos que asumir." Infelizmente, as cousas dimanaron de xeito ben diferente. O todopoderoso euro converteuse en algo parecido a como se alguén nos viñese (case) regalar unha magnífica berlina alemá -nunca mellor dito-, incluíndo, ademais, na proposta dous anos de garantía total, seguro gratuíto e cupóns de gasóleo para os 25.000 primeiros quilómetros. Perante unha oferta tal, quen ía persistir en acudir, daquela, a pé/transporte colectivo ao traballo?; quen capaz de resistirse a chulear as fins de semana e incluso a atreverse a cruzar os límites patrios e darse un "garbeo",no medio e medio dunha "ponte" primaveral/vacacións estivais por eses mundos? Estaba claro, cristalino: Europa e mais o euro podían con todo! Evidentemente, nin falta fai que lles lembre a Vdes. que foi o que aconteceu cando, un bo día, logo de que se cumprise o tempo da oferta, viñeron os recibos: o do crédito solicitado no banco/financeira, o do seguro...,a primeira visita, xa fóra de garantía, ao taller: "é que as pezas teñen que vir directamente de fábrica, en Alemaña "(e de novo, nunca mellor dito/escrito). Tanto ten que sexan galgos ou podencos, churras ou meiriñas...., liberais ou socialdemócratas: velaí como o novo artigo 135, punto 2 da Constitución española sinala a imposibilidade de aceptar "un déficit estrutural que supere as marxes establecidas, no seu caso, pola Unión Europea para os seus estados membros". Si, vale; pode que até sexa razoable consideramos a austeridade; sen embargo, dúas cousas esenciais: acontece que adquire categoría de sacrosanto, inmanente aserto e episteme... puro e duro dogma de fe algo que, por propia esencia, é materia de aberta controversia cando non simple doxa. Ao tempo, e para alén do pequeno teatrillo litúrxico, dos golpes no peito... a autoproclamada esquerda con vontade de goberno -todas as esquerdas con vontade de goberno- propuxéronse, e propuxéronos, o harakiri. Así as cousas -dito/escrito está que o universo semella moverse mediante simetrías e paradoxos-, eis como os únicos realmente entusiasmados diante das eleccións europeas veñen ser os simpatizantes de forzas -euroescépticas, escriben algúns pimpinelas; fascistas sen máis, poñemos nós- como o UKIP inglés ou o FN de Marine Le Pen. Mentres tanto, a xeración máis europeísta da historia, cansa e derrotista, durmita no sofá do paro: é que todo, absolutamente todo non foi máis que un simple soño? Se non o divino Zeus, quen foi raptar de veras á (nosa) fermosa Europa?

25-M

Mapas sociais europeos. Por Lluis Foix

A noite estrelada (De sterrennacht) de Vincent van Gogh

Mapas sociais europeos

Por Lluís Foix

La Vanguardia / 30.04.2014

Empeza un longo percorrido polas urnas que debuxarán novos mapas políticos locais, nacionais e europeos para finais do 2015. A primeira cita son as europeas do 25 de maio. Verase como as sociedades, a longo prazo, xulgan máis os actos que as intencións, as realidades que os discursos. Levamos moito tempo agochando problemas coma o paro, a corrupción e o deterioro do Estado de benestar. Xa non abonda con finxir, con verdades a medias, con anuncios de optimismo cando a realidade é que simplemente só hai síntomas tímidos dun certo crecemento que afectará o conxunto da sociedade dentro dun tempo indeterminado. Imos mellor pero non estamos ben. 

Non é necesario que a campaña das europeas sexa sobre os grandes conceptos sobre os que se construíron os éxitos da Unión Europea no último medio século. Trátase máis ben de achegar aos cidadáns a unhas institucións que son de grande utilidade pero que aparecen afastadas e innaccesibles. A tantos millóns de mozos sen traballo e sen esperanza hai que ofrecerlles un horizonte no que unha combinación de esforzo e talento permítalles seguir as pegadas dos seus pais. Europa levantouse das cinzas da guerra con máis sufrimento que satisfaccións. A reconstrución dirixírona os gobernos con visión social pero quen a realizaron foron as xentes que traballaron coa idea de que non só había que restaurar as desfeitas senón que era necesario crear unha sociedade solidaria, aberta e libre. 

Líderes como Adenauer, De Gaulle, Schmidt, Kohl, Mitterrand, González e tantos outros sabían o que custa porse de acordo entre democristiáns e socialdemócratas. Inspiráronse nos pais fundadores que sementaron a idea e eles a implementron dúas xeracións despois con acordos e pactos transversais. Europa é a historia escrita en moitas madrugadas ao bordo do fracaso. Este capitalismo renano que foi teorizado e posto en práctica polo chanceler Ludwig Erhard (1963-1966) tiña dous eixos fundamentais. Primeiro, crear riqueza e, logo, repartila de xeito xeneroso e equitativo. Todo nun marco de liberdades. Seguramente moitos deles leron a Tocqueville cando falaba sobre América e dicía que "non hai ditadura maior que unha democracia sen liberdade". 

Para poder repartir riqueza é necesario creala primeiro. Aos políticos que entran en campaña estes días hai que esixirlles que desterren a palabra baleira, a retórica, as promesas e as pugnas inútiles cos seus adversarios. O Parlamento Europeo vai elixir por primeira vez ao presidente da Comisión. Hai que esixir nos debates que plans teñen para consolidar a ampliación a 28 estados. Tamén hai que pedirlles que ideas sopesan sobre o movemento de tropas e de fronteiras nos confíns da Europa oriental. Rusia é un socio de primeira magnitude, pero non se poden aceptar todas as súas accións que afecten á dignidade das persoas ou comporten cambios unilaterais de fronteiras. Agora que xa non dispomos dun paraugas de seguridade tan extenso e tan poderoso como o de Estados Unidos, é necesario facer pedagoxía sobre como se pode organizar mellor a defensa e a seguridade de Europa se Rusia decide cruzar as liñas vermellas en Ucraína. 

Agárdase dos políticos que nos expliquen como pensan reducir as crecentes desigualdades entre os poucos que cada vez teñen máis e os moitos que cada día posúen menos. Unha distribución da riqueza equitativa é imprescindible para que sobreviva a idea de Europa que coñecemos. O distanciamento entre políticos e cidadáns é inaceptable porque pode converter a Europa nunha grande estrutura afastada da vontade dos cidadáns. O déficit democrático non é un invento académico ou unha especulación xornalística. Europa é algo máis que unha gran realidade supereconómica con orzamentos desorbitados. Europa é a patria da memoria e, por iso, ten un gran reto para borrar as desfeitas causadas polas guerras incubadas no continente en diversas épocas e circunstancias. 

Os dereitos e deberes das minorías e os pobos forman parte da folla de ruta inicial e hai que combater que partidos racistas poidan construír políticas xenófobas no novo Parlamento Europeo. A forza de Europa, a súa capacidade de atracción para os chegados do leste, do sur e de países transatlánticos, é respectar o dereito e protexer e tratar con dignidade aos que arriscan as súas vidas e chegan a Ceuta, Melilla, Lampedusa e as costas gregas. A campaña non pode ser de voo raso, endogámica, pendente de rivalidades de campanario. Só unha Europa forte pode garantir o dereito de todas as minorías e os pobos. As pelexas locais terán que dirimirse desde discusións civilizadas e abertas. O sociólogo alemán Ulrich Bech di que "a política é nacional e está nacionalmente organizada, pero os problemas non son nacionais senón transnacionales". Desde Europa é desde onde se poden modificar mellor os tan desequilibrados mapas sociais.

Charla-coloquio en Vigo: A Europa que queremos

Jorge Semprún: Memoria de Europa (Informe Semanal 2010)

A Europa de Semprún

Por Jorge Martínez Reverte

El País - 7 xullo 2013

O continente propuña un ideal de goberno ético ameazado agora por demasiadas frontes. Europa foi o soño de moitos dos mellores dos seus fillos. En 1995, un español, Jorge Semprún, brindounos un memorable discurso desde Weimar, ao sur do campo de Buchenwald, onde estivera prisioneiro durante dous anos polos nazis, falando dese soño que, por entón e non hai tanto tempo, parecía posible. O sitio non estaba mal buscado, á marxe de que a historia recente do nazismo obrigase a iso. Semprún dirixiuse a todos os europeos desde o lugar no que Goethe daba os seus paseos e meditaba sobre o mundo e desde o lugar no que os habitantes da cidade viviran ignorando á mantenta a orixe das cinzas que voaban sobre as súas cabezas e do cheiro a carne queimada que estragaba os seus guisos.

Weimar, ademais, foi onde se bosquexou a Constitución que deu orixe á República alemá de posguerra, frustrada despois pola incomprensión dos vencedores da Gran Guerra, polo auxe do nazismo e pola radicalidade antidemocrática dos comunistas. A Europa que Semprún buscaba e alentaba non tiña moito que ver co que el mesmo defendera durante anos. Semprún era froito dunha decente concatenación de erros que tiña moito que ver cos do seu propio soño europeo dos últimos anos. Sobre todo, fora comunista durante longo tempo. Un comunista contra Hitler, e máis que nada contra Franco, que non era o mesmo que selo contra as repúblicas "burguesas". Pero un comunista, ou sexa, un cómplice máis ou menos entusiasta dos réximes criminais do centro e leste de Europa. 

Abandonou todo iso a principios do sesenta, mesmo antes de que os tanques soviéticos frustrasen o espertar de Checoslovaquia en 1968. A finais da década equivocouse de novo, pensando que as revolucións do Terceiro Mundo, as teorizadas por Franz Fanon, traerían a liberdade ao universo. A deríva autoritaria da Fronte de Liberación Nacional alxerino obrigoulle a reformularse de novo todo o seu esquema. E derivou el mesmo cara a unha consecuente defensa da democracia e a visión das liberdades como algo irrenunciable. A idea dunha Europa gobernada por uns compromisos éticos, sempre individuais; e morais, de carácter colectivo, podía, na súa visión, asegurar un futuro radiante para o mundo. Unha Europa que liderase, mediante un amplo compromiso político, un cambio radical na historia. Co incorruptible tripla lema de 1789: liberdade, igualdade, e fraternidade. 

Non era a visión dun tolo nin dun xacobino, senón a dun home razoable que o viu case todo, que fora un heroe en case todas as causas erróneas nas que participara. En 1995 aínda alentaban eses principios na construción dunha unión política e económica que, polo menos, conseguira acordar sobre dereitos humanos e sociais e espazos de liberdade, por non falar da superación da guerra, polo menos a interna, como procedemento tradicional para resolver os conflitos. Ese soño non foi derrotado aínda. Pero hai tenebrosos síntomas de que poida ser severamente mutilado. Non é menor o da crecente insolidariedade, ligada ao crecemento dos sentimentos nacionalistas en moitos países. Non é pequeno tampouco o desastroso estado dunha política exterior que permite que EE UU goberne o espazo aéreo de Francia, Italia e Portugal. Non é banal a falta dunha resposta clara e contundente ante guerras inxustas e sistemáticas violacións dos dereitos humanos, desde Guantánamo até Cuba, pasando polos réximes inhumanos do golfo Pérsico, Iraq, Siria, Tunes, Irán ou Corea, entre outros moitos. 

Europa aguanta que o seu maior aliado a espíe sen pudor, ou que o faga un dos seus socios, Gran Bretaña, sen esbozar unha desculpa crible. Aguanta que resida nos seus capitais unha banca ladroa, delincuente, como o HSBC (pero non só), que blanquea capitais, dirixida por executivos de traxe gris e raia fina que se permiten o luxo de rirse dos campesiños do Sur. E España, humillada, entregada á vontade xusticiera dos máis poderosos, esconde sen limpar o que pode dunha corrupción que a deixou case arruinada, incapaz de levantar a voz en ningunha das discusións transcendentais para o futuro común. Pobre España, tan lonxe do discurso de Semprún en Weimar. Tan marcada pola vaciedade dos seus políticos no Goberno. A falta das palabras de Semprún conformámonos coas de Cospedal ou Floriano. Actualizamos a Alfredo Landa.

O triste estado da Unión. Europa precisa un novo gran pacto

Por Loukas Tsoukalis

10 de abril de 2014

A crise en Europa manifestouse de moitos xeitos diferentes: economías que languidecen e ate implosionan, partidos antisistema en alza, un crecente alonxamento entre a política e a sociedade, e o apoio á integración europea a mínimos históricos. Todo iso da man dunha fragmentación cada vez maior entre e dentro dos países.

Algúns dos problemas remóntanse a máis atrás. Co tempo, o proxecto europeo fíxose máis grande, máis intrusivo e menos inclusivo, mentres intensificabase a competencia externa nun mundo en rápida globalización. O consenso permisivo no que se baseaba durante décadas xa non se pode dar por feito.

A creación do euro foi o acto de integración máis audaz e o seu motor foi a política máis que a economía. Hoxe en día está claro que os europeos querían unha unión monetaria, pero non tiñan medios para facela viable a longo prazo.  Foi un proxecto defectuoso, pero tamén foi mala sorte que a primeira verdadeira proba chegase coa crise financeira internacional máis grave desde 1929. Froito de fallos colosais nos mercados e as institucións que desde logo non se limitaban só a Europa, a crise revelou no seu curso a febleza da construción de Maastricht así como a fraxilidade dos lazos entre gobernos e dentro dos países. Tamén sacou á luz a todo tipo de fillos problemáticos na familia europea e desvelou as limitacións do poder político respecto dunha economía sen fronteiras que marca o ritmo e a miúdo dicta as regras.

Con todo, contra os pronósticos dos euro-escépticos, evitouse o peor. O fin do euro habería ter unhas consecuencias económicas e políticas incalculables dentro e fóra da unión monetaria. Moitas cousas “impensables” ocorreron para previlo. Por outra banda, o axuste resultou ser máis doloroso e durou moito máis na zona euro que en calquera outro sitio. Os líderes políticos europeos tentaron gañar tempo, mostrando un forte instinto de supervivencia cada vez que se asomaban ao bordo do precipicio aínda que moi pouca visión estratéxica. Quen paga a factura da saída da crise? segue sendo a pregunta política máis difícil de respostar.

Europa dividiuse entre deudores e acreedores, entre os países do euro e os demais. Así mesmo, a separación fíxose máis profunda dentro dos países á vez que aumentaba a desigualdade. A confianza foi pouca, a economía débil e a política tóxica. Mentres tanto, a austeridade tivo efectos devastadores nas economías, sociedades e sistemas políticos dos estados deudores. Mais é certo que estes países viviran a base de tempo e diñeiro prestado durante demasiado tempo.

Algúns creen, ou agardan, que o peor remate. Os mercados levan un tempo relativamente tranquilos mentres que os países empezan a rexurdir dos seus dolorosos programas de axuste e aparecen os primeiros signos de recuperación económica. Este é o escenario positivo. Outros, con todo, son menos optimistas. Recórdannos que Europa coquetea coa deflación mentres que parece que o crecemento seguirá sendo modesto, fráxil e desigual no futuro próximo. Un gran número de desempregados non poderá atopar traballo axiña e o extremismo político está en alza. A débeda pública é agora moito máis alta que ao comezo da crise e a débeda privada tamén segue sendo moi significativa. Europa parece camiñar cara ao futuro con fe nos milagres.

Alemaña xurdiu como o indispensable prestamista de último recurso e a chanceler Merkel como a líder indiscutible de Europa en crise. O equilibrio de poder dentro de Europa desprazouse. Alemaña goza dunha vantaxe estructural na unión monetaria que opera coma unha versión moderna do patrón ouro e pouco máis. A experiencia histórica, con todo, advirte que tal situación quizais non sexa viable por moito máis se a unión monetaria europea non adquire ademais unha base fiscal e un soporte político lexítimo sobre os que apoiarse.

As forzas centrífugas son fortes, entre países e dentro deles. O que segue mantendo a Europa unida é o pegamento político que debe ir solidificando durante varias décadas de estreita cooperación e, o que é máis importante, o medo á alternativa. Existe un grande descontento co estado da Unión hoxe en día e a integración converteuse nun xogo de suma negativa nos ollos de moitos europeos. Con todo, a maioría segue convencida de que os custos da desintegración serían aínda moito maiores. En certo sentido é un equilibrio de terror, que é á vez un equilibrio inestable e propenso a accidentes.

Europa precisa un novo acordo xeral para rachar o seu nó gordiano. A iniciativa pode chegar só de parte dos fortes, non os débiles. En que medida están os alemáns dispostos a -ou son capaces de- comprometerse co proxecto europeo? Ate que punto están os países debedores (e outros) dispostos a -ou son capaces de- emprender reformas? Os franceses están dispostos a -ou son capaces de- reclamar de modo críble o seu papel de co-líder? Son pezas esenciais do puzzle, aínda que non as únicas. O novo acordo xeral vai requirir que unha ampla coalición de países e os principais grupos políticos en Europa recoñezan o valor do proxecto europeo e a necesidade de darlle outra forma nunha contorna de rápidos cambios.

A economía da oferta e o obxectivo da consolidación fiscal a longo prazo teñen que empezar a concordar urxentemente coas medidas que reaviven a demanda e promovan o crecemento. Sen respostas aceptables aos problemas de débeda e recapitalización de bancos, sen un programa claro dirixido cara ao afortalamento da faceta económica da unión económica e monetaria, as perspectivas de crecemento serán incertas, se non sombrías, e a viabilidade do euro decaerá máis e máis.

O proxecto europeo ten que volver ser máis inclusivo, e así atender cada vez máis as necesidades daqueles que están no bando perdedor dunha longa transformación económica que culminou na gran crise dos últimos anos. A axenda europea conservadora de hoxe en día non pode dar unha resposta acaída. A menos que cambie, os partidos antisistema e os movementos de protesta seguirán co seu día de gloria, e o mesmo ocorrerá cos populismos ultras. Sería moi miope agrupar todas as protestas como populistas e simplemente desbotalas. En cambio, o populismo e o crecente euro-escepticismo deberían servir de alerta dunhas feridas que se estiveron infectando durante anos. Poden ate chegar a converterse nunha alerta vermella cando se anuncien os resultados das eleccións ao Parlamento Europeo a finais do mes de maio.

O euro converteuse nun asunto decisivo para Europa. Tamén, chegou a ser o núcleo central do proxecto europeo e parece improbable que iso cambie pronto. Xa que logo, debemos extraer as conclusións necesarias. Tal e como está, a xestión do euro non é nin eficaz nin lexítima. Necesita ferramentas políticas efectivas, institucións comúns fortes, maior responsabilidade democrática e un executivo capaz de actuar a discreción. É o que proporcionará o equilibrio con respecto a unha serie de regras sobre as políticas nacionais que tamén son necesarias. E todo iso conduce cara a un tratado novo sobre o euro que debería poder enfrontarse aos exames democráticos nos países membros, baixo a condición de que ningún país teña dereito a impedir que outros avancen, e que a cada parlamento nacional ?e/ou aos cidadáns, si convocásese un referendo? presénteselle unha opción clara, concretamente: estar dentro ou fóra. Haberá que loitar pola legitimidad democrática; non se pode dar por feito.

Algúns países europeos, especialmente o Reino Unido, aínda que tamén outros, non estarán nin dispostos nin preparados a emprender o salto adiante no terreo político. Debería haber sitio para eles baixo un paraguas máis amplo da UE que se establecese no proceso de revisión dos tratados existentes. Nunha Europa de 28 ou de máis, serán necesarias máis flexibilidad e diferenciación.

Si seguimos improvisando para saír do paso, Europa continuará sendo débil, dividida por dentro e coa mirada posta en si mesma: un continente que envellece e deteriórase, cada vez menos importante nun mundo de rápidos cambios e cuns veciños moi pobres e inestables. O reto non consiste só en preservar a moeda común. Tamén se trata de proporcionar unha xestión máis eficaz da interdependencia, tranquilizar os mercados, crear as condicións para un desenvolvemento sostenible e unhas sociedades máis cohesionadas, fortalecer a democracia e converter a integración rexional outra vez nun xogo de suma positiva, e aínda que todo iso ciertamente representa un ambicioso cometido, tamén supón un desafío digno de loitar por el. Máis integración onde se necesita e máis responsabilidade nacional e local sempre que sexa posible: esta debería ser consígnaa para Europa. Si lográmolo, tamén poderemos ensinarlle ao resto do mundo unha lección útil.

*Loukas Tsoukalis, profesor de integración europea na Universidade de Atenas e profesor visitante no King´s College de Londres e o Colexio de Europa en Bruxelas.

Esta vez será diferente.

Por Enric Juliana

La Vanguardia - 23 febreiro 2014

Esta vez é diferente!, di un das lemas divulgados desde Bruxelas para estimular o interese ante as eleccións europeas que terán lugar entre o 22 e 25 de maio. Por que esta vez será diferente? Porque o Parlamento Europeo xurdido das urnas terá maiores poderes. Porque, por primeira vez, as principais correntes políticas indicarán antes das eleccións cales son os seus candidatos á presidencia da Comisión. Os socialistas foron os primeiros, sinalando ao socialdemócrata alemán Martin Schulz. Esta vez será diferente porque ninguén con dous dedos de fronte alberga xa a menor dúbida sobre a importancia do marco europeo nas nosas vidas. (O marco é o euro). Será diferente porque a fronteira oriental da Unión está en chamas e a do sur, en Lampedusa, en Ceuta e en Melilla, é un drama que non cesa. Esta vesta volta podería ser diferente, porque o paradoxo é terrible: mentres moitos europeos soñan con converter o seu país, a súa nacionalidade ou a súa rexión nunha insua impermeable á incerteza, fóra do Palacio de Cristal hai xente disposta a morrer para poder entrar no balneario europeo en crise. Está a pasar. Está a pasar en Ucraína. Está a pasar en África.

Esta vez podería ser diferente, pero os observatorios electorais prognostican unha abstención fenomenal en moitos países. Rompéronse moitos vínculos de confianza coa política tradicional, e o cabreo que non se concentre nas frontes de rexeitamento (a Fronte Nacional en Francia, o movemento de Beppe Grilo en Italia, o UKIP británico, o partido de Geert Wilders en Holanda, os Verdadeiros Fineses, a Syriza grega, en clave esquerdista) irá á abstención. Na medida que en España non xurdiu unha Fronte Unficiado do Malestar capaz de sumar e sintetizar cabreos moi diversos, o campo da abstención será maior. España, país de xuntas, guerrillas e pronunciamientos, é moi territorial. 

O cabreo máis profundo de Galicia chamábase Anova; o de Valencia, Compromís; o de Madrid, UPyD, Vox e Podemos; as retóricas sobre a ruptura coa orde establecida xa son mainstream en Catalunya, pero as notas máis agudas cáptanas ERC, Ciutadans e a CUP. No País Vasco e Navarra, Bildu-Sortu. O sociólogo valenciano Jaime Miquel fala dunha "zona de ruptura" que podería colocar a suma dos dous partidos principais por baixo do 50% dos votos emitidos. PP e PSOE temen sufrir un accidente nas europeas. Mariano Rajoy xógase a autoridade. Alfredo Pérez Rubalcaba, o cargo. O motivo polo cal o Partido Popular non designou aínda o seu candidato ás europeas non é a indiferenza galaica que tantas veces se atribúe a Rajoy. O presidente do Goberno quixera xogar forte, pero iso depende dun complicado xogo de incógnitas e expectativas que comezarán a despexarse entre o 5 e 6 de marzo, cando se reúna en Dublín o congreso do Partido Popular Europeo. España está hoxe mal representada nos órganos executivos da Unión, e Rajoy está disposto a poxar, se Angela Merkel dálle marxe. O cadro de mando europeo debe renovarse entre xuño e novembro do 2014. Presidencia do Consello Europeo, presidencia da Comisión, a enteira Comisión, o Alto Representante de Política Exterior e a presidencia do Eurogrupo (países da zona euro). Pode poxar España? Por que non? Aí está o nome de Juan Manuel García-Margallo, ministro de Asuntos Exteriores, con experiencia en Bruxelas. Margallo na proa da Unión. Sería unha xogada mestra ante o que en Madrid chaman, obsesiva e enfermizamente, o "desafío catalán". 

En Dublín perfilaranse apostas, pero non se pecharán todas as incógnitas. Para cubrir o expediente, pode saír o nome do luxemburgués Jean-Claude Junker como candidato da PPE á presidencia da Comisión, pero os alemáns están moi tentados de proxectar a súa gran coalición na pantalla europea. Se os socialistas gañan en escanos, Merkel podería apoiar ao socialdemócrata Schulz. Luís de Guindos presidente do Eurogrupo? En Madrid hai xente que dá por feito que o ministro español pode presidir a zona euro e xa se cruzan apostas sobre unha inminente reorganización da área económica e do Goberno enteiro. Madrid é así. Espumeante. Matiz alemán: Un español á fronte do Eurogrupo? Quizais co italiano Draghi no Banco Central xa é suficiente?. Todo son dúbidas e conxecturas. O novo comisario español (Miguel Arias Cañete, poñamos por caso) poderá herdar a actual vicepresidencia de Joaquín Almunia. Deste crebacabezas depende a lista europea do PP. Se en Dublín obtivese algunha certeza, Rajoy podería decidirse por unha lista encabezada por dous ou tres ministros, coa consecuente remodelación do Goberno. Unha aposta alta para deixar ao PSOE atrás e definir ao PP como Partido da Estabilidade no ciclo electoral de dous anos que agora empeza. Rajoy tentará xogar a partida coa bandeira europea. A fondo. Convén que en Barcelona se saiba.